ÇAYDA KOTA SORUNU VE UYGULAMALAR…

                                                 Hasan AZAKLI

                                                              Emekli İlköğretim Müfettişi

                                                         Eğitimci –Yazar

            Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAY-KUR),2013 yılı yaş çay alımı kampanyasını açarken kota uygulamaları ile ilgili yeni bir düzenlemeye gideceğini açıklamıştır.Esas itibarı ile çayda yıllardır uygulanan ve üreticiyi sık boğaz eden kontenjan uygulamasının kaldırılması talep edilirken,ÇAY-KUR yeni koyacağı bu uygulama ile üreticinin kontenjan uygulamasının kaldırılması talebini hiçe sayıp kontenjan uygulamasını meşrulaştıran ve üreticiyi daha sık boğaz eden bir  kota uygulamasını getirmektedir.

            Uygulanmak hedeflenen yeni kota sisteminde,günlük,haftalık v.b. uygulama şekliyle üretici çay üretiminden bıktırılmak istenmekte,kota günü ürününü toplayamayan üretici özel sektörün kucağına itilmektedir.Örneğin 5 dönümden az çayı olan üreticilere haftada bir gün kotası il çay verme hakkı tanınmaktadır.Kendisine bir gün çay verme hakkı tanınan küçük çay üreticisi,kendisine verilen günde hastalık,ölüm,aşırı yağış v.b olumsuzluklarda çayını verememe durumunda bu olağanüstü durumlar için  ayrı bir günde çay verme hakkı ÇAY-KUR tarafından ön görülmekte,sonuçta bu durum üreticinin kontenjanının düşmesine ve çayını verememe durumuna yol açmış olacaktır.Peki bu durum kime yarayacaktır? Çeşitli nedenlerle çayını verilen günde toplayamayan üretici bu çayını özel sektöre vermek durumu ile karşı karşıya kalacaktır.Üreticiler üzerinde uygulanmak istenen randevulu çay verme ve kota sistemi uygulaması ile açıkça hedeflenen husus çayın özelleştirilmesinin gerekli alt yapısının oluşturulması çabasını içermektedir.ÇAY-KUR üreticilerin lehine bir tutum alması gereken kurum olması gerekirken,uygulamaya soktuğu bu düzenleme ile çayda özelleştirmenin önünde duran engelleri  kaldırmaya yönelik bir tutum içerisine girdiği ve bu yönde adımlar attığı gözlemlenmektedir.

              ÇAY-KUR üreticilerin lehine uygulamaları planlayan ve uygulayan bir kurum olmalıdır.ÇAY-KUR çay üreticilerinin  malıdır ve bu kurum alacağı kararlarda,çay konusunda izleyeceği politikalarda üreticinin yanında bir tutum geliştirmelidir.Bu tutum ÇAY-KUR açısından ayrıca kurumsal olarak yasal bir sorumluluğu da  üzerinde taşımaktadır.