Hopa TSO tarafından düzenlenen 1. Lojistik Çalıştay’ı TSO Hizmeti binasında bulunan Atatürk konferans salonunda 16 Mart Perşembe günü gerçekleştirildi. Katılımın oldukça yoğun olduğu çalıştaya Vali Yardımcısı ve Sarp Mülki İdare Amiri Mehmet Ali Öztürk, Hopa Kaymakamı Ferit Görükmez, Hopa Belediye Başkanı Nedim Cihan, Kemalpaşa Belediye Başkanı Ergül Akçiçek, İlçe Jandarma Komutanı J. YZB. Musa Ceylan, Gürcistan Trabzon Başkonsolosu Avtandil Mikatsadze, T.C Batum Başkonsolosluğu Gümrük Ataşesi Özay Kutlu ve Ticari Ateşe Mikail Develioğlu, Hopa Ticaret Odası Başkanı Osman Akyürek, HOPAPORT Genel Müdürü Meriç Burçin Özer, Kaçkar Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürü Osman Göllüce, Sarp Gümrük Muhafaza Kaçakçılık ve İstihbarat Müdürü Tahir Demir, GTİ Sarp İşletme Müdürü İbrahim Tomul, UND Yönetim Kurulu üyesi Alişan Ender Topaloğlu, Siyasi parti temsilcileri, sivil toplum kuruluşları başkanları, nakliye ve turizm sektör sahipleri ve vatandaşlar katıldı.

Çalıştay ’da ilk konuşmayı Hopa TSO Meclis Üyesi ve UND Yönetim Kurulu üyesi Alişan Ender Topaloğlu yaptı. Topaloğlu tüm konuklara Çalıştaylarına katıldıkları için teşekkür etti ve sektörün sorunlarını içeren bir konuşma yaptı.

Alişan Ender Topaloğlu konuşmasında şunları söyledi: “Mesleki faaliyet alanımız uluslararası eşya taşımacılığıdır. Yaptığımız iş, çarşı Pazar’da sepetle yük taşıyan hamalınkinden farklı değil. Bana hareket noktasında teslim edilen eşyayı, varış noktasında dört gözle bekleyen ihtiyaç sahiplerine ulaştırırım. Bu işi ne kadar erken ve sorunsuz yaparsam o ölçüde varlığımı devam ettirebilirim. Aksi halde varlığım piyasa koşullarında mümkün olmayacaktır, tıpkı hamal gibi. Zira yaptığınız işte iyi olduğunuz sürece var olursunuz. 

Bugün burada sizlerle bir araya gelmiş olmanın bizim için anlamı elbette çok büyük. Sektörel anlamda çok büyük sorunlarımız var. Sorunlarımızın birçoğuna sizlerde vakıfsınız. Hemen yanı başımızda inşaatı devam eden bir sınır kapımız var. Bu kapı en son Mart 2009’da modernize edilerek açılmıştı. İhtiyaca yanıt vermediğinden tekrar modernize ediliyor. TIR kabul kapasitesinin düştüğü böyle dönemlerde en büyük zararı kapının müşterileri olarak bizler görüyoruz. Sefer sayılarımız ciddi oranda daraldı. Azerbaycan’a ayda 3 sefer yaparken 1,5 seferi güçlükle yapabiliyoruz. Yanlış anlaşılmasın yük konusunda bir problemimiz yok. Bizim problemimiz kapıdaki inşaatın bize olumsuz yansımaları. Türkiye’ye dönüşe geçen TIR’larımız Azerbaycan hattından bu yana Gürcistan yol polisince parklara sokuluyor. Sebep kapı çalışmıyor. 16 saatte geçtiğimiz Gürcistan’ı araçlarımız boş ise 5-6 günde, dolu ise 8-10 günde geçebiliyor. Sebep kapı çalışmıyor. Kapıdaki inşaatı Gürcü TIR sürücüleri kendileri için fırsata çevirdiler. Türk TIR’ları zorla parklara sokularak polis nezaretinde geçişlerine izin veriliyorken Gürcü TIR’ları millet avantajından faydalanarak bu beklemeleri yaşamadan Türkiye’ye geçiş sağlıyor. Sebep yine kapı çalışmıyor. Bugün sınır kapısını kullanan biri Türk diğeri Gürcü iki farklı TIR plakasını taşıt takip sisteminden kontrol edin Gürcü TIR’ı Türk TIR’ının iki misli sefer gerçekleştirmiştir. Gürcü yetkililerin kapının kapasite düşüklüğünü kendi TIR’ları için fırsata dönüştürmesini büyük bir eşitsiz uygulama olarak addediyorum.  Böyle bir ayıba devletimin kayıtsız kalmasını, ekonomisine darbe vurulmasına müsaade etmesini anlamakta ise güçlük çekiyorum. Bizim ülkemizde sıralı parklarda ilk giren ilk çıkar kuralı hakimdir. Türkiye vatandaşı olmak hiç kimseye sıra önceliği getirmez, aksi bir durumu da zaten sektör olarak bir tasvip etmeyiz. Ama biz adil insanlarız diye kimsenin bizi suiistimal etmemesi gerekir. Ben Sayın Başkonsolosumdan sıra düzenindeki adaletsiz uygulamaların sonlandırılması hususunda desteğini rica ediyorum. Arzu ederlerse bir heyet oluşturur ve sıra konusunda Türk araçlarına Gürcistan’daki haksız uygulamaları yerinde gözlemler ve durumu istişare ederek çözüm konusunda birlikte çalışabiliriz.

‘Konuşmamın başına dönecek olursam, evet sektörün büyük sorunları var. Bugün burada sadece Sarp’la ilgili sorunlarımızı paylaştım. Sorunlar var ama bizim kahramanlarımızda var. Sektörümüze her daim kulak veren ve kıymetli desteklerini esirgemeyen Artvin Valimiz Ömer Bey, bizimle birlikte sahada sürekli yanımızda olan ve özverili desteğini sunan Sarp Mülki İdare Amirimiz Mehmet Ali Bey, özel hayatını hiçe sayarak kendisini sektöre ve sürücülerimize adamış Gümrük Ataşemiz Özay Bey, sektörü yakından tanıyan ve desteğini esirgemeyen Gümrük Ticaret Bölge Müdürümüz Osman Bey, Sarp Gümrük Müdürümüz Mehmet Bey ve elbette gümrük sahasında görevini ifa eden kıymetli memurlar sizlerin huzurunda onlara buradan bir kez daha teşekkür ediyoruz. Onların özverili gayretleri şüphesiz yetkileri dahilinde, ellerinden gelmeyen hususlarda devletin desteğini buraya çekmemiz lazım. Türk uluslararası nakliye sektörü gerek içeride gerekse dışarıda daima cefa çekmiş bir sektördür. Hiçbir millet ve hiçbir kimse, Türk uluslararası nakliye sektörü için sefa sektörüdür diyemez. Biz Gürcistan’da yaşadığımız sıkıntıların benzerini çoğu ülkede farklı şekillerde yaşamaktayız. Avrupa’da, Asya’da, Ortadoğu’da rekabet anlamında daha farklı bir konumda değiliz. Biz her daim haksız rekabeti körükleyen ikinci sınıf uygulamalara maruz kalmaktayız. İhracata dayalı büyümeyi kendisine rol model edinmiş ülkemin her daim yanında ve arkasında olduk. Biz bize yüklenen sorumluluğun daima farkındaydık. Türkiye’ye döviz kazandıran hizmet sektörleri içinde turizmden sonra en yüksek gelir bu sektörce, uluslararası nakliye sektörünce kazandırılmaktadır. Biz bunu da teşvik almadan, desteklenmeden sürdürme gayreti içerisindeyiz. Cumhurbaşkanımız Sayın Erdoğan beş dolarınızı da bozdurun ki ülkenin ekonomisi düzelsin der. Lakin biz yıllık asgari 60 Milyon dolarımızı adaletsiz sıra düzeninden ötürü Gürcistan’a feda ediyoruz. Devletimin en ücra köşesinde görev yapan memurunun dahi bunu duymasını isterim. Biz milliyetçi bir sektörüz. Biz bu ülkenin lojistik gücüyüz. Biz iyi biliyoruz ki var olduğumuz sürece varız, yok olduğumuz sürece yokuz. Vatanını en çok seven görevini en iyi yapandır. Bu nedenle bu sektörü yaşatmak adına herkesin taşın altına elini daha özverili bir şekilde koyması gerektiğini hatırlatmak isterim. Bana kulak verdiğiniz için hepinize ayrı ayrı teşekkür ederim. Sizleri saygı ve sevgiyle selamlıyorum” dedi.

Hopa TSO Yönetim Kurulu Başkanı Osman Akyürek’te yaptığı konuşmasında Hopa’nın sorunlarını tartışma ve çözüm yolları üretme adına bugün bir adım attıklarını ve bu adımı geleneksel hale getirmek istediklerini ifade etti.

Akyürek konuşmasında şunları söyledi:”UND Yönetim Kurulu üyesi ve sektör temsilcimiz yaşanan sorunları özetle ifade etti. Teknik konuları Gümrük müdürü sunumlarında anlatacaktır. Ben Lojistikte biraz verilerden ve hedeflerden bahsedeceğim. Öncelikle iki ülke arasındaki dostluk ve barış anlayışının daim olmasını diliyorum. Ticaret, tarihte de bugün de dostluğun, kardeşliğin, refahın çimentosu olmuştur, olmaya da devam edecektir. Gürcistan Cumhuriyetiyle her daim bir olmanın birlik olmanın tadındayız.

Dün Sayın Başbakanımızı karşılayan Gürcistan Başbakanı espriyle daveti çok hoştu. Başbakanımızı alacak uçak Batum’a iner, ancak kalkışına izin birlikte akşam yemeği yememize bağlıdır der. 15 Temmuz belasının ardından ülkemize ilk ziyareti Gürcistan Başbakanı yapmıştır. Hopa TSO olarak bizde ticaretin ve dostluğun nişanesi olarak Gürcistan Başkonsolosluğu yardımcılık düzeyinde Hopa’da açılmasını talep ettik. Yerimiz hazır. Talebimizi sıcak tutmak istiyoruz.

Sayın Valim, kıymetli katılımcılar 2.000 e yakın TIR ve kamyon aracı, 33 C2 Belgeli firması, 7 TURSAB Belgeli şirketi ile lojistikte ilçe sıralamasında birinci sırada olan Hopa turizmde de önemli mesafe kaydetti. Bir yılda 6 milyon 630 bin insanın geçtiği kara hudut kapısı başka yok. Lojistik ve Turizmde hedeflerimiz nelerdir bunları anlatmamız ve takip etmemiz gerektiğine inanıyorum.

Hopa-Batum Demiryolu projesi ile Hopa limanı ile Gürcistan’ın Batum şehrine bir demiryolu hattının bağlanması hedeflenmektedir. Bu kapsamda TCDD tarafından fizibilite çalışması yapılarak projenin fizibil olduğuna dair rapor tamamlanmıştır. Bu Proje ile Kafkasya ve Orta Asya ülkelerine yönelik deniz yolu ile gelen/giden yüklerin, Hopa limanı üzerinden demiryoluna aktarılması sağlanabilecektir. Projenin Doğu Karadeniz bölgesine önemli katkılar sağlayacağı gibi Türkiye’nin stratejik konumunu güçlendirme potansiyeli de bulunmaktadır. Proje ile Samsun’dan Sarp sınır kapısına uzanan otoyola ilave olarak Hopa Limanı-Sarp Sınır Kapısı arasında 25 km, Sarp hudut kapısı-Batum uluslararası gümrüklü demiryolu istasyonuna 20 km olmak üzere toplam 45 km uzunluğunda tek ya da çift yönlü bir demiryolu hattı planlanmaktadır.

Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde 23 ili kapsayan 5 Cazibe Merkezi Projesi Hükümet programında yer almaktadır. Fakat Projede Karadeniz bağlantısı eksik kalmıştır. Cazibe merkezleri olarak düşünülen illerden biri olan Kars’a ulaşılabilmesi için bir deniz bağlantısı gerekmektedir. Hopa ilçesi konumu itibari ile Liman ve deniz yolu ilişkisi içerisinde Kars cazibe merkezinin Karadeniz ayağı olarak düşünülmeli yabancı ziyaretçi ve yatırımcıların bölgeye ulaşımı noktasında geçiş noktası olarak planlanmalı.

2008 yılında başlayan Demir İpek yolu olarak adlandırılan Bakü-Tiflis-Kars (BTK) Demiryolu projesi Azerbaycan’ın başkenti Bakü’den başlamakta, Gürcistan'ın Tiflis ve Ahılkelek şehirlerinden geçerek Türkiye’nin Kars şehrine ulaşmaktadır. Marmaray projesinin tamamlanması ile birlikte BTK hattı sayesinde Çin-Avrupa arasında kesintisiz bir demiryolu hattı oluşacaktır.

Hükümetin 2023 program taslağında olan ve TCDD tarafından resmi olarak fizibilite çalışmaları başlatılan Hopa-Batum demir yolu projesi Rusya-Türkiye ticareti için önemli bir alternatif güzergâh yaratacağı gibi BTK demiryolu projesi ile Pekin-Londra arasında kesintisiz bir hat sağlanacaktır. Bu sayede Çin-Türkiye ticaret ilişkileri için önemli bir alternatif güzergâh oluşturulacağı gibi Çin’in Avrupa yönlü yükleri için Türkiye transit ülke konumunu güçlendirecektir 

Uluslararası ticarette deniz yolunun taşımada ölçek ekonomisi sağlamasından dolayı üstünlüğü ile bölgede her iki demiryolu projesine en uygun noktada bulunan ve hali hazırda Van’dan karayolu ile direkt veya demiryolu ile İran’a ve karayolu ile Nahcivan’a yapılan transit ticarette aktif rol üstlenen Hopa limanı, sahip olduğu alt yapı ile önemli bir yere sahiptir. Bu çerçevede Hopa Ticaret ve Sanayi Odası olarak 2014 yılında Tebriz İRAN’ a yaptığımız ziyaretle ikili ilişkilerin gelişmesine ve Hopa Limanının yeniden İran ile yapılan ticarette kilit nokta haline gelmesine katkı sağlamasının hedefledik. Nitekim İran ziyareti Liman ile İran arasında ticaretin canlanmasına katkı sağladı.

Geçtiğimiz yılın verilerine bakıldığında Hopa Gümrük Müdürlüğünde 115.457.423,43 USD İthalat, 329.514.043,08 USD İhracat gerçekleştiği görülmektedir.

2016 yılı taşıt ve yolcu giriş çıkış durumunu değerlendirdiğimizde ise 194.772 TIR, 27 Tanker, 109.237 Kamyon, 187.322 Otobüs, 322,784 Otomobil, 69.299 karavan, römork, pikap vb. araç, 6.630.348 yolcu giriş çıkışı gerçekleşmiştir.

Bu rakamlar lojistik ve turizm sektörü açısından Hopa’nın nedenli önemli bir konuma sahip olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.

Orta Asya, Kafkasya ve Türkiye’de ulaştırma alt yapısına yönelik son gelişmeler sonucunda Doğu Karadeniz’in tarihten gelen (Trabzon limanı) transit ticaretteki önemi, yeniden kazanılabilecektir. Türkiye’nin Orta Asya ve Kafkasya ülkeleri ile mevcut ticari ilişkileri, ayrıca bölgedeki demir yolu ve kara yolu projeleri (tüneller, oto yollar vb.) ile transit ticaretteki avantajı ile ticari hacmin tekrar artma potansiyeli bulunmaktadır.

Bunun yanında karayolu taşımacılığı alanında modernizasyon süreci başlatılan Sarp Kara Hudut Kapısında giriş çıkış işlemlerinin hızlanacağı aşikârdır. Yukarıda verilen geçmiş yıla ait verilere bakıldığında açıkça görülmektedir ki sadece ilçemizdeki lojistik sektörünün değil tüm ülke açısından önemli bir geçiş noktası konumundadır. Gelişen altyapısı ile de bundan sonra da önemini korumaya devam edecektir” diyerek tamamladı.

HOPAPORT Genel Müdürü Meriç Burçin Özer’de Çalıştayda bir sunum gerçekleştirerek çalışmaları, projeleri, yatırımları ve hedefleri konusunda açıklamalarda bulundu. HOPAPORT’un 2017 hedefinin 1 milyon ton yük elleçlemesi           olduğunu ifade ederek, Ülke-Bölge ve Artvin ve Hopa ekonomisine ciddi bir katkı sunduklarını ve istihdam yarattıklarını ifade etti.

Hopa TSO ile birlikte yeni yeni projelerin peşinde koştuklarını, her hayata geçen projenin beraberinde iş ve aş yarattığını ifade ederek, Çalıştayın ilçeye hayırlı olması temennisinde bulundu.

Kaçkar Gümrük ve Ticaret Bölge Müdürü Osman Göllüce de çalışmaları hakkında kapsamlı bir sunum gerçekleştirildi. Müdürlük kapsamında Rize ve Ardahan da bulunan Türk gözü sınır kapıları da bulunduğunu ifade ederek yedi yirmi dört demeden çalışmalarına bağlı müdürlükleri ile devam ettiklerini, Gümrük Muhafaza ve kaçak İstihbarat Müdürlüğünün önemli görevler üstlendiklerini, Sarp Sınır kapısında yeniden yapılanma kapsamında hizmetlerde aksama yaşanmaması için gerekli tüm tedbirleri aldıklarını ifade etti. Göllüce kapsamlı sunumunda Sarp Sınır kapısı ve kendilerine bağlı sınır kapılarında ki insan-araç-ithalat ve ihracat rakamlarını açıkladı.

Çalıştayda son konuşmayı yapan Gürcistan Trabzon Başkonsolosu Avtandil Mikatsadze Hopa TSO yönetimini ilçeye böylesine güzel bir salon kazandırdıkları için tebrik ederek konuşmasına başladı. Gürcistan Trabzon Başkonsolosu Avtandil Mikatsadze Gürcistan ve Türkiye’nin her alanda iyi ilişkiler içerinde bulunduğunu, kendi sorumluluk bölgelerinde yaşanan her sorunla yakından ilgilendiklerini ve çözümü noktasında girişimde bulunduklarını, burada dile getirilen sorunlarla ilgili de çözüm noktasında Gürcistan’daki üst yetkililerle temasa geçeceğini bildirdi ve bu 1. Lojistik Çalıştayı'nın 2. ayağını Gürcistan’da yapılması teklifinde bulundu.

Çalıştay daha sonra katılımcıların çeşitli konularda sordukları sorulara, muhataplarının cevap vermesi ardından sona erdi.

Kaynak: Hopa T.S.O